INFORMACJA
Dot. obowiązku posiadania przez stowarzyszenia adresu do doręczeń elektronicznych
Od dnia 1 stycznia 2025 r. istnieje powszechny obowiązek e-Doręczeń. Korespondencję w tej formie będą musiały prowadzić przede wszystkim urzędy i instytucje publiczne, ale nie tylko!
Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, obowiązek posiadania adresu do doręczeń elektronicznych wpisanego do bazy adresów elektronicznych, powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego, mają tzw. „podmioty publiczne” rozumieniu art. 2 pkt 6 ww. ustawy, tj.:
- jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1270, z późn. zm.),
- inne niż określone w lit. a państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej,
- inne niż określone w lit. a osoby prawne utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, niemające charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w lit. a i b, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio albo pośrednio przez inny podmiot:
- finansują je w ponad 50 % lub
- posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
- sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
- mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego,
- związki podmiotów, o których mowa w ww. pkt 1-3, jeżeli realizują zadania publiczne,
- komornicy sądowi,
- uczelnie niepubliczne,
- federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki.
Niezależnie od powyższego, zgodnie z art. 9 ww. ustawy, obowiązek posiadania adresu do doręczeń elektronicznych mają też tzw. „inne podmioty”, tj.:
- adwokaci wykonujący zawód;
- radcowie prawni wykonujący zawód;
- doradcy podatkowi wykonujący zawód;
- doradcy restrukturyzacyjni wykonujący zawód;
- rzecznicy patentowi wykonujący zawód;
- notariusze wykonujący zawód;
- podmioty niepubliczne wpisane do rejestru przedsiębiorców, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1683 i 2436);
- podmioty niepubliczne wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, o której mowa w art. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2022 r. poz. 541).
Ww. katalog ma charakter zamknięty.
Ewentualny obowiązek stowarzyszenia (związku stowarzyszeń) posiadania adresu do e-doręczeń, na podstawie ww. ustawy, należy upatrywać w pkt 7 przywołującym art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Przepis ten stanowi:
„Art. 1.
1. Tworzy się Krajowy Rejestr Sądowy, zwany dalej "Rejestrem".
2. Rejestr składa się z:
- rejestru przedsiębiorców;
- rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej;
- rejestru dłużników niewypłacalnych”.
Należy zaznaczyć, że mimo nazwy „Rejestr przedsiębiorców” podmioty wpisywane do tego rejestru nie muszą być przedsiębiorcami. Samo wpisanie danego podmiotu do „Rejestru przedsiębiorców” nie czyni z niego przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów prawa materialnego. Ustawodawca przyjął nazwę „Rejestr przedsiębiorców” z pewnym uproszczeniem. Niektóre podmioty ujawniane w tym Rejestrze nie są przedsiębiorcami w rozumieniu definicji przyjętej w Kodeksie Cywilnym.
Zgodnie z art. 50 ustawy o KRS (dot. tzw. dodatkowego obowiązku wpisu do rejestru przedsiębiorców), jeżeli podmiot wpisany do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji (…) podejmuje działalność gospodarczą, podlega obowiązkowi wpisu także do „Rejestru przedsiębiorców”. Wpis w tym Rejestrze można określić jako dodatkowy. Skoro więc w art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, mowa jest o obowiązku posiadania adresu do doręczeń elektronicznych przez „podmioty niepubliczne wpisane do „Rejestru przedsiębiorców” i jednocześnie przywołany jest art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o KRS dot. „Rejestru przedsiębiorców”, oznacza to, że ów obowiązek obejmuje wyłącznie te stowarzyszenia (związki stowarzyszeń), które zostały wpisane do „Rejestru przedsiębiorców, jako prowadzące działalność gospodarczą (szczegóły pod adresem:e-Doręczenia dla przedsiębiorców | Biznes.gov.pl - Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiebiorcy)
Podmioty z Rejestru Stowarzyszeń, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy o KRS, czyli m. in. stowarzyszenia nie prowadzące działalności gospodarczej, mogą, ale nie muszą posiadać adresu do e-Doręczeń.
Terminy wdrożenia: Zgodnie z art. 151 ust. 1 ustawy: „podmioty niepubliczne wpisane do rejestru, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 83, przed dniem określonym w komunikacie wydanym na podstawie art. 155 ust. 10, obowiązane są do zrealizowania obowiązku”, o którym mowa w art. 9, w terminie 3 miesięcy od dnia określonego w tym komunikacie. Przepis ten należy rozumieć w ten sposób, że obowiązek posiadania adresu do doręczeń elektronicznych mają nowe podmioty wpisywane w KRS po 1 stycznia 2025 r. (np. stowarzyszenia, fundacje prowadzące działalność gospodarczą) i zawody zaufania publicznego. Natomiast podmioty wpisane do KRS wcześniej, przed 1 stycznia 2025 r. są zobowiązane do posiadania adresu do e-Doręczeń od 1 kwietnia 2025 r.
W ustawie z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, nie przewidziano sankcji prawnych dla podmiotów niepublicznych za brak realizacji obowiązku posiadania adresu do e[-doręczeń. Należy jednak przyjąć, że negatywne konsekwencje dla tych podmiotów mogą wynikać z przepisów odrębnych regulujących ich działalność.
Zespół Prawny FSSM RP
