KOMENTARZ FSSM
do odpowiedzi MSWiA na wniosek FSSM z dnia 16.03.2017 r. o udzielenie informacji publicznej odnoszącej się do art. 8a ustawy represyjnej w zakresie przyjętych przez MSWiA interpretacji sformułowań zawartych w tym przepisie.
Z udzielonej odpowiedzi dowiadujemy się, że MSWiA wprowadziło do ustawy represyjnej art. 8a jako przepis umożliwiający tzw. swobodę decyzyjną. Wskazano nam, że zwroty niedookreślone przez ustawodawcę („krótkotrwała służba”, „rzetelnie wykonywał swoje zadania i obowiązki”, pełnienie służby „z narażeniem zdrowia i życia”) będą interpretowane swobodnie poprzez zastosowanie „norm pozaprawnych” (oczywiście nie wiadomo jakich). W interpretacji tego przepisu będą stosowane „elastycznie” względy słuszności indywidualizowane okolicznościami faktycznymi poszczególnych spraw. Co więcej, ma to zapewnić „adekwatną reakcję” (?) w indywidualnych przypadkach. Co to będzie oznaczało w praktyce? nie wiemy.
Zdaniem Zastępcy Dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa MSWiA art. 8a ustawy
(pamiętamy, że jej autorem był Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji) daje Ministrowi uprawnienie do stosowania „własnych ocen i miary” przebiegu naszej służby. Można więc z dużą dozą prawdopodobieństwa przyjąć, że w sytuacji kiedy funkcjonariusz był zaangażowany, np. w proces ścigania sprawcy przestępstwa, a ten był bezpośrednio lub pośrednio powiązany ze środowiskiem innym niż obecna opcja rządząca, to z pewnością „rzetelnie wykonywał swoje zadania i obowiązki” i zapewne czynił to „z narażeniem zdrowia i życia”. W takiej sytuacji, gdyby nawet funkcjonariusz ten w 90% stażu swojej służby pełnił ją na rzecz tzw. „totalitarnego państwa”, to i tak byłaby to co najwyżej „krótkotrwała służba”. Czy mamy podstawy twierdzić, że byłoby inaczej?
Pytając o przyjętą przez MSWiA interpretację pojęć ustawowych, użytych w art. 8a, chcieliśmy wiedzieć, według jakich kryteriów urzędnicy Ministerstwa, przygotowując dokumentację dotyczącą przebiegu naszej służby, będą rekomendować ministrowi określone rozstrzygniecie, tj. wyłączenie, bądź nie danego funkcjonariusza spod działania przepisów ustawy represyjnej. Z udzielonej nam odpowiedzi dowiadujemy się jednak, że „wskazanie wyraźnych i jednolitych kryteriów warunkujących zastosowanie powyższej regulacji … byłoby sprzeczne z istotą zwrotów niedookreślonych i uznaniowych decyzji”, czyli tzw. klauzul generalnych. Ponadto, że „treść każdego z przedmiotowych zwrotów zawartych w art. 8a ustawy odsyła Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji do jego własnych ocen i miary …”. No i wszystko jasne!
Poza tym, nie miejmy złudzeń, biorąc pod uwagę ilościową skalę potencjalnych wniosków z art. 8a, możliwość indywidualnej oceny przez ministra (?) każdego z tych przypadków, według wyżej wskazanych zasad, jest czystą iluzją.
Niezależnie od opisanej wyżej nieudolnej próby MSWiA zracjonalizowania normy nieracjonalnej zawartej w art. 8a ustawy represyjnej należy po raz kolejny przypomnieć, że w prawie ubezpieczeń społecznych nie stosuje się klauzul generalnych! Przepisy ubezpieczeniowe powinny być przestrzegane w jednakowy sposób w stosunku do wszystkich uprawnionych podmiotów. Wielokrotnie potwierdził to Sąd Najwyższy. Zastępca Dyrektora DB MSWiA po raz kolejny przemilczał ten „nic nie znaczący szczegół”.
W przedstawionym wyżej ratio legis MSWiA do art. 8a ustawy represyjnej odbija się jak w soczewce stosunek obecnej władzy to zasad konstytucyjnych, aktów prawnych rangi ustawowej oraz dorobku orzecznictwa Sądu Najwyższego i nauki prawa.
Opracowano w Podzespole II FSSM
