SĄDY ORZEKAJĄ NA POSIEDZENIACH NIEJAWNYCH

INFORMACJA PRAWNA

dot. podejmowania przez niektóre sady okręgowe zawieszonych postępowań w sprawach odwoławczych przeciwko Dyrektora ZER MSWiA oraz zapowiedzi wydawania orzeczeń na posiedzeniach niejawnych

Docierają do nas informacje o podejmowaniu przez sądy okręgowe (poza Sądem Okręgowym w Warszawie) z urzędu zawieszonych postępowań w naszych sprawach odwoławczych przeciwko Dyrektorowi ZER MSWiA. Jako podstawę prawną takich decyzji podaje się art. 180 pkt 4, zdanie drugie, tj. wystąpienie tzw. „stosownych okoliczności” uprawniających sąd do podjęcia zawieszonego postępowania z urzędu. Nie znamy szerszych uzasadnień tych postanowień. Niemniej jednak na bazie doktryny i orzecznictwa możemy wnioskować, że chodzi tu pośrednio o rezygnacje z oczekiwania na wyrok „TK”. 

W pismach kierowanych przy tej okazji do odwołujących się zawarta jest zapowiedź wydawania orzeczeń na posiedzeniach niejawnych w trybie określonym w tzw. „specustawie w sprawie koronawirusa”, tj. ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Ponadto sądy wzywają odwołujących się do złożenia w terminie 7 dni stanowiska na piśmie, z reguły nie precyzując, co w takim stanowisku powinno być przedstawione. 

Z uwagi na szczególny charakter takiej procedury, prawdopodobnie nie znanej bliżej większości naszych Koleżanek i Kolegów, przedstawimy kilka istotnych kwestii z tym związanych. 

1. Przywoływany przez sądy art. 15zzs² ww. ustawy dotyczący zamknięcia rozprawy i wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym, stanowi: „Jeżeli w sprawie rozpoznawanej według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w całości, sąd może zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym po uprzednim odebraniu od stron lub uczestników postępowania stanowisk na piśmie.
    
2. Wydanie orzeczenia na posiedzeniu niejawnym na podstawie ww. przepisu jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem sądu. Jeśli w stanowisku strony (np. odwołującego się) znajdą się przekonujące argumenty przeciwko wydaniu orzeczenia na posiedzeniu niejawnym (np. dot. konieczności przedstawienia kolejnych dowodów, analizy określonych dokumentów, itp.), wówczas dopuszczalne jest skierowanie sprawy na rozprawę. Taki swego rodzaju sprzeciw może być zawarty i uargumentowany właśnie we wspomnianym wyżej stanowisku, jednakże nie jest on wiążący dla sądu. Oznacza to, że nie można skutecznie sprzeciwić się zamknięciu rozprawy i wydaniu orzeczenia na posiedzeniu niejawnym.

WNIOSKI:

1. Uwaga ogólna. Nie ma racjonalnych podstaw do twierdzenia, że orzeczenia wydawane na posiedzeniach niejawnych, tylko z tego powodu mogą być negatywne dla skarżących.  
2. Można przyjąć, że poprzez zastosowanie przez sąd tego szczególnego trybu wydawania orzeczeń, sprawa zakończy się szybciej, miejmy nadzieję, że pozytywnie dla skarżącego.

Komisja Prawna FSSM RP