ANEKS
do Komunikatu Informacyjnego z dnia 23 stycznia 2020 r.
dotyczącego możliwości przekazywania spraw przeciwko Dyrektorowi ZER MSWiA
o wysokość emerytur i rent policyjnych, zawisłych przed Sadem Okręgowym w Warszawie, do innych sądów okręgowych w Kraju.
Po opublikowaniu przez nas powyższego Komunikatu niektórzy z naszych Koleżanek i Kolegów mają wątpliwości, czy w przypadku zawieszenia postępowań w ich sprawach „Wniosek o przekazanie sprawy innemu sądowi równorzędnemu ze względów celowościowych” może być skuteczny.
Chcąc odpowiedzieć na to pytanie należy przypomnieć - cytowaną przez nas w Komunikacie - treść art. 461 §3 Kodeksu Postępowania Cywilnego, który stanowi: „sąd właściwy (w tym przypadku SO w Warszawie) może na zgodny wniosek stron przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi okręgowemu, rozpoznającemu sprawy z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych, jeżeli przemawiają za tym względy celowości”. Powyższe oznacza, że tak rozumiane przekazanie sprawy jest uzależnione od spełnienia dwóch warunków, tj.:
- zgodnego wniosku obu stron procesu oraz
- istnienia tzw. względów celowościowych.
Należy przez to rozumieć, że ustawodawca nie uzależnił przekazania sprawy innemu sądowi dodatkowymi uwarunkowaniami, np. etapem postępowania, tudzież brakiem zawieszenia sprawy.
W naszych sprawach decyzja sądu o zawieszeniu postępowania ma z reguły charakter fakultatywny (art. 177 § 1 pkt 31 k.p.c.) i jest podejmowana z urzędu, tzn. niezależnie od inicjatywy i woli stron postępowania, tj. odwołującego się i Dyrektora ZER MSWiA.
W przypadku potwierdzenia przez sąd faktu istnienia przesłanek do przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu z tzw. względów celowościowych, jego decyzja procesowa, naszym zdaniem, nie może być ograniczona np. stanem zawieszenia sprawy. Tyle, jeżeli chodzi o rozumienie warunków, których spełnienie powinno spowodować przekazanie sprawy.
Osobną kwestią jest odpowiedź na pytanie: czy w realiach konkretnej sprawy, kiedy to SO w Warszawie będzie rozstrzygał w przedmiocie wniosku o przekazanie sprawy innemu sądowi równorzędnemu, podejmie decyzję o przekazaniu sprawy zawieszonej, czy też wcześniej wyda postanowienie o podjęciu postępowania? Według naszych informacji praktyka może być różna. Bardziej prawdopodobnym rozwiązaniem będzie przekazywanie spraw pozostających w zawieszeniu, chociażby dlatego, że zgodnie z art. 180 § 1 k.p.c. sąd podejmuje postępowanie z urzędu jedynie wówczas, gdy ustanie przyczyna zawieszenia. Oznacza to, że jeżeli przyczyna taka - zdaniem sądu -nadal istnieje, to sam fakt przenoszenia sprawy do innego sądu równorzędnego na podstawie art. 461 §3 k.p.c., taką przesłanką raczej być nie może.
Reasumując, jeżeli Sąd Okręgowy w Warszawie potwierdzi istnienie ww. przesłanek do przekazania sprawy wskazanemu sądowi okręgowemu, wówczas najprawdopodobniej zrobi to warunkach jej zawieszenia. To sąd, do którego sprawa zostanie przekazana, zdecyduje o ewentualnym podjęciu postępowania z urzędu być może inspirowanym stosownym wnioskiem odwołującego się.
Niezależnie od tego, na co wyżej wskazaliśmy, sytuacja może ulec zasadniczym zmianom, w zależności od treści orzeczenia „Trybunału Konstytucyjnego”, które może zostać wydane po rozprawie zaplanowanej (po kolejnej zmianie terminu) na dzień 19 maja 2020 r.
Komisja Prawna FSSM RP
