W związku z dużym zainteresowaniem stanem spraw osób represjonowanych rozpatrywanych w II instancji, kilka miesięcy temu wystąpiliśmy do sądów apelacyjnych o przedstawienie niektórych danych statystycznych. Informacje spływały dość długo i niestety straciły już nieco na aktualności. Nie na wszystkie też pytania otrzymaliśmy odpowiedzi, a z pozostałych wyłania się niestety mało optymistyczna prognoza na przyszłość. Dziś prezentujemy te dane i  na razie ich nie komentujemy. Naszą ich ocenę i analizę przedstawimy wkrótce.

Za nami dziesiątki spraw z odwołań od decyzji Dyrektora ZER obniżających emerytury/renty osobom represjonowanym ustawą z 16 grudnia 2016 r. zarówno w I jak i w II instancji.  Nie mamy możliwości monitorowania ich wszystkich, ale docierają do nas niepokojące sygnały dotyczące zachowania się pełnomocników Dyrektora ZER podczas rozpraw sądowych. Ponoć bywa, że przekraczają oni w ich trakcie swoje uprawnienia procesowe, formułując negatywne oceny dotyczące służby osób skarżących, które mogą sugerować sądom podejmowane decyzje. Tymczasem rolą stron jest przedstawianie faktów, a ich ocena jest wyłączną domeną sądu (ocena na podstawie faktów a nie opinii). A co gorsza, sędziowie zwykle na takie sytuacje nie reagują!

Wkrótce dla wielu osób represjonowanych ustawą z 16 grudnia 2016 r. skończy się krajowa droga sądowa. Ci, którzy po przegranych sprawach apelacyjnych skierują skargi kasacyjne do Sądu Najwyższego, a tam skargi te zostaną oddalone lub podtrzymane będą wyroki sądów apelacyjnych, oraz ci, którzy z uwagi na małą wysokość roszczeń (poniżej 10 tys. zł. brutto rocznie) skarg kasacyjnych składać nie mogą, zapewne wykonają ostatni krok w drodze po sprawiedliwość i wystąpią ze skargami do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.
Przede wszystkim do nich (ale nie tylko) skierowana jest dzisiejsza Informacja Prawna.

Wprawdzie niniejszy Aneks dotyczy Informacji Prawnej z 8 lutego br. ale jest też ściśle powiązany z ostatnim Komunikatem Komisji Prawnej z 17 lutego br. Podpowiadamy, co można ewentualnie spróbować zrobić jeszcze przed rozprawą w sądzie apelacyjnym, gdy zorientujemy się, że nasza sprawa trafiła tam w łapy sędziego, który "specjalizuje się" w wydawaniu wyroków niekorzystnych dla odwołujących się od decyzji Dyrektora ZER obniżających świadczenia emerytalno-rentowe na podstawie ustawy represyjnej.

W informacji prawnej z 21 czerwca 2020 r. pt. „Szanse na sprawiedliwość drastycznie maleją” wyraziliśmy nasze obawy, co do skutków prawnych, jakie mogą przynieść zmiany kodeksu postępowania cywilnego wprowadzające możliwość jednoosobowego orzekania w sądach II instancji. Niestety, dziś te obawy się potwierdzają.

Oczywistym jest, że po wygraniu sprawy w sądzie apelacyjnym, zaległe świadczenia już następnego dnia nie znajdą się na koncie bankowym odwołującego się od decyzji Dyrektora ZER. ZER ma miesiąc, od dnia otrzymania wyroku w formie pisemnej, na wydanie nowej decyzji i wypłatę pieniędzy. Niestety termin ten bywa często niedotrzymywany. Tymczasem w wielu przypadkach kwota zaległości jest dziś już tak znaczna, że każdy dzień zwłoki, to kilkadziesiąt złotych odsetek. Większość „szczęśliwców” zapewne machnie ręką na te pieniądze, zwłaszcza gdy opóźnienie będzie niewielkie. Ale jeśli ZER będzie zwlekać dłużej, to może warto o te odsetki „powalczyć"?

Z coraz większym niepokojem obserwujemy wyroki niektórych sądów apelacyjnych wydawane w składzie jednoosobowym, które prawomocnie pozbawiają nasze Koleżanki i Kolegów świadczeń emerytalnych, także w sytuacjach, kiedy sądy okręgowe, jako sady I instancji, przywróciły im należne emerytury i renty. Na szczęście dotyczy to stosunkowo niewielkiej liczby sędziów orzekających w naszych sprawach, ale w niczym nie zmniejsza to tragedii tych, którzy takich wyroków doświadczyli.
Czy w takiej sytuacji odwołujący się mogą jeszcze coś zrobić?

Przez ostatnie lata na naszej stronie opublikowaliśmy wiele ważnych dla emerytów mundurowych, zwłaszcza dla represjonowanych ustawą z 16 grudnia 2016 r. informacji i komunikatów prawnych opracowanych przez Kolegów z Komisji Prawnej FSSM RP, często we współpracy z zaprzyjaźnionymi kancelariami prawnymi. Dziś niektórzy nasi czytelnicy i sympatycy (przede wszystkim ci, którzy naszą stronę odwiedzają sporadycznie) zgłaszają nam, że mają problemy z odszukaniem w naszych archiwach interesujących ich informacji. Wychodząc naprzeciw ich prośbom o pomoc, Komisja Prawna przygotowała swego rodzaju "kompendium wiedzy" zawierające linki do pogrupowanych tematycznie najważniejszych informacji prawnych opublikowanych na FSSM.PL

Jak zapewne większość osób represjonowanych wie, przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu toczy się postępowanie zainicjowane 23 skargami naszych Koleżanek i Kolegów, które dotyczą naruszenia art. 6 i 13 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (odpowiednio naruszenie prawa do rozpoznania sprawy przed sądem w rozsądnym terminie oraz naruszenie prawa do skutecznego środka odwoławczego). Skargi zostały oznaczone jako sprawa Janusz Leszek Bieliński i inni przeciwko Polsce Nr 48762/19.
Federacja Stowarzyszeń Służb Mundurowych RP postanowiła przyłączyć się do tej sprawy jako tzw. strona trzecia i przekazać Trybunałowi własne stanowisko w sprawie.
W praktyce sądów taka interwencja dokonywana jest za pomocą tzw. opinii przyjaciela sądu
(amicus curiae brief).
Po uzyskaniu z ETPCz zgody na przedstawienie takiej opinii, przekazaliśmy ją do Trybunału. 
Jednocześnie informujemy, że z podobną inicjatywą wystąpiła Helsińska Fundacja Praw Człowieka i również skierowała do ETPCz opinię typu amicus curiae   Można się z nią zapoznać na stronie internetowej HFPCz pod linkiem:  https://www.hfhr.pl/opinia-przyjaciela-sadu-do-etpc-w-sprawie-przewleklosci-w-postepowaniach-dotyczacych-obnizenia-emerytur-i-rent-bylych-funkcjonariuszy-sluzb-mundurowych/
                                                                                                             Komisja Prawna FSSM RP

Wcześniej pisaliśmy o SKARDZE KASACYJNEJ głównie w kontekście Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego jako uprawnionego do jej złożenia. Teraz chcemy przedstawić tą kwestię z pozycji skarżącego decyzję Dyrektora ZER, po negatywnym dla niego wyroku sądu apelacyjnego, jako sądu II - ostatniej instancji. A takich wyroków niestety przybywa.